MUSTAFA KEMAL ATATURK
Ataturk werd in de lente van 1881 in het toenmalige Osmaanse Thessaloniki geboren. Zijn vader Ali Riza, een douaneambtenaar, overleed toen Mustafa nog een kind was. Zijn moeder Zubeyde voedde hem en zijn zuster op. Ataturk wilde op eigen wens van de religieuze school naar een openbare school wisselen.
In 1893 begon hij aan de militaire school, waar hij door zijn wiskundeleraar, de bijnaam Kemal (perfectionist) kreeg.
Tussen 1896 en 1899 volgde hij de militaire hogeschool, "Manastir Askeri idadisi", in de voormalige Osmaanse stad Manastir, het tegenwoordige Bitola in Macedonie.
1899 ging Ataturk op de militaire academie in Istanbul. Daar sloot hij zich aan bij de Jongturken, een groep officieren en kadetten, die met de actuele situatie in het Osmaanse Rijk ontevreden was. De Osmaanse officieren moesten destijds Frans leren, waardoor ze ook
beter inzicht in de Franse geschiedenis en revolutie kregen. Ondanks zijn politieke activiteiten, die zelfs tot een tijdelijk arrestatie
leidde, behaalde Mustafa Kemal in 1905 zijn diploma als een van de besten.
Vanwege zijn politieke activiteiten werd hij als straf naar het leger in Damascus aan het front (Osmaans Syrië) gestuurd.
Tijdens de revolutie van de Jongturken in 1908/09 was hij een van de aanvoerders. Sultan Abdülhamid II werd afgezet en diens zoon Mehmed V werd als marionet de nieuwe sultan. 1911 vocht hij onder het commando van Enver Pascha in Tripolis (Osmaans Libië) tegen de Italiaanse invasie. Tijdens de Balkanoorlog in 1912, keert Ataturk naar Istanbul terug en speelt een belangrijke rol bij het terugveroveren van staatsgebieden. Aansluitend was hij militair
attaché in Sofia (Osmaans Bulgarije) tot het begin van de 1e wereldoorlog.
Slachtoffers Slag bij Gallipoli, Canakkale savasi:
Land | Doden | Gewonden | Totaal |
---|---|---|---|
Australië | 8.709 | 19.441 | 28.150 |
Nieuw-Zeeland | 2.701 | 4.852 | 7.553 |
Nieuw Foundland | 49 | 93 | 142 |
Indië | 1.358 | 3.421 | 4.779 |
Groot-Britannië | 21.255 | 52.230 | 73.485 |
Frankrijk | 10.000 | 17.000 | 27.000 |
Totaal gealliërden | 44.072 | 97.037 | 141.109 |
Osmaanse rijk (Turkije) | 86.692 | 164.617 | 251.309 |
Het Osmaanse Rijk moest aan het einde van de 1e wereldoorlog capituleren.
Op 10 augustus 1920 werd het vredesverdrag van Sèvres (Parijs) tussen de Entente en het Osmaanse
Rijk getekend.
De Osmaanse sultan probeerde daarmee zijn troon te redden, maar de onafhankelijkheidsbeweging onder leiding van Mustafa Kemal
Pascha (Ataturk) accepteerde het verdrag niet en roept op te revolteren tegen de Osmaanse sultan. Met het verdrag van Sèvres verloor het Osmaanse
Rijk grote delen van zijn territorium.
Slechts het gebied rondom Ankara werd de Turken toegewezen.
Voor het eerst in de geschiedenis, zouden de Koerdische nomaden een eigen staat Koerdistan krijgen, een groot deel van Anatolië zou aan Armenië gegeven worden. Een onafhankelijke staat Saudi-Arabië werd uitgeroepen.
Engeland kreeg het mandaat over de Osmaanse provincies Irak en Palestina, de provincies Syrië en Libanon kwamen onder het Franse mandaat.
Het Europese deel van Turkije, Thracië en Smyrna (Izmir) werden ingelijfd bij Griekenland.
De zeestraten Dardanellen en de Bosporus (Istanbul) alsmede de gehele Zee van Marmara zouden
gedemilitariseerd worden en onder internationale gezag komen.
1 november 1922 schaft Ataturk het sultanaat af en 1924 het kalifaat (de hoogste instantie van de Islam).
29 oktober 1923 Feestdag roept Ataturk de republiek Turkije uit met als hoofdstad Ankara, een klein dorpje in het binnenland, nu een moderne stad met ca. 3 miljoen inwoners.
Hij wordt door het parlement gekozen als eerste president en
Ataturk benoemt Ismet Inönü tot eerste minister-president van de nieuwe republiek.
Religieuze
Academiën voor geestelijken en rechters (kadi) worden gesloten en een algemene schoolplicht wordt ingevoerd onder toezicht van het ministerie voor opvoeding.
1926 worden de Derwisch-kloosters gesloten en het dragen van religieuze kleding zoals de Fez en tschador wordt verboden. Verder worden westerse kalender, uurtijd en het dragen van een familienaam ingevoerd. In hetzelfde jaar wordt ook de rechtspraak volgens de Koran vervangen door het
Zwitserse civielrecht en daarmee wordt het moderne erfrecht, burgerlijk huwelijk en gelijkheid tussen vrouw en man ingevoerd.
De taal van de Osmaanse elite was sterk door het Perzisch en Arabisch beïnvloed. Ataturk
verving het door een eenvoudiger Turks en maakte het tot officiële taal.
In het midden Ataturk met zijn hond Foks. Links van Ataturk, Fahrettin Altay Pascha tijdens een traditionele paardenspel show in Adana, 19.01.1925.
In 1928 wordt de Arabische schrift door de Latijnse vervangen.
In 1930 krijgen vrouwen lokaal stemrecht.
In 1934 krijgen Turkse vrouwen algemeen stemrecht, eerder dan veel Europese landen.
Het belastingsstelsel wordt in het voordeel van de industrie aangepast en de grote nationaalvergadering verleent
Mustafa Kemal Pascha de titel Atatürk (Vader der Turken).
Ataturk, toevoegen aan uw favorieten
Design and Copyright © 2004-2015 by TapuTeam. Alle rechten voorbehouden.